MONIKA FIGURA
Więzi człowieka z kotem można by tłumaczyć na wiele sposobów. Uwielbiamy koty, bo są zabawne, mają swój charakterek czy uważamy je za urocze. Jednak jednym z mniej oczywistych powodów, dlaczego człowiek tak dobrze dogadał się z kotem, jest nasze podobieństwo. Koci mózg bardziej przypomina ludzki, niż mogłoby się wydawać.
STRUKTURA MÓZGU KOTA
Podobieństwo mózgu człowieczego a kociego wynosi aż 90%. Co jeszcze bardziej interesujące, mózg kota jest bardziej podobny do mózgu człowieka aniżeli do mózgu psa. Jeśli zaś chodzi o wielkość tego organu, u kota wynosi on 0,9 w stosunku do masy ciała – dla porównania, u człowieka jest to 2. Trzeba jednak pamiętać, że masa mózgu nie zawsze jest najważniejszym predyktorem zdolności umysłowych – to, że czyjś mózg jest mniejszy, nie przesądzi od razu o jego mniejszym ilorazie inteligencji. Badania wskazują, że większe znaczenie może mieć tu pofałdowanie kory mózgowej – i to w tym aspekcie koty są do nas najbardziej podobne.
KOCIA PAMIĘĆ
Jednym z ciekawszych faktów o kocim mózgu jest struktura ich pamięci. Koty mogą przechowywać w pamięci nowe zdarzenia sięgające nawet 16 godzin. Dowiódł tego eksperyment, w którym sprawdzano, przez jaki czas zwierzęta będą pamiętać miejsce wcześniej schowanego jedzenia – koty uzyskały tu naprawdę imponujący wynik.
Jeśli zaś chodzi o pamięć długotrwałą oraz wspomnienia, szacuje się, że ich pamięć może sięgać nawet 10 lat wstecz. Istotny jest tu zwłaszcza zmysł węchu – koty mogą zapamiętać zapach na przykład swojego rodzeństwa i odróżnić go od innych nawet po latach rozłąki.
Nie jest jeszcze wiadome, czy koty mogą aktywnie i intencjonalnie wspominać, jednak istnieją przesłanki by twierdzić, iż w niektórych sytuacjach wspomnienia same do nich przychodzą – jeśli znajdą się w miejscu i w sytuacji, w której już kiedyś uczestniczyły. Znaczenie w sprawności pamięci ma również wiek kota – koty młodsze mają lepszą pamięć niż starsze (uwaga: koci seniorzy mogą nawet doświadczyć chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer). Nie powinno zatem dziwić, iż z całego życia, najlepiej pamiętają okres swojego dzieciństwa.
Koty wyróżniają się zwłaszcza, jeśli chodzi o pamięć proceduralną, to znaczy taką, która polega przede wszystkim na zapamiętaniu sposobu wykonywania czynności. Dowodów na to możemy szukać w codziennym życiu – na przykład obserwując koty, jak wykonują szereg ruchów, by w końcu otworzyć drzwi szafki, żeby dostać się do jedzenia bądź ukochanej zabawki.
KOCIE EMOCJE I INTELIGENCJA
Ośrodki emocjonalne w mózgu kotów znajdują się w tych samych miejscach co u człowieka. Koty mają bogate życie emocjonalne i mogą doświadczać wielu uczuć podobnych tym, które odczuwamy my, nawet jeżeli ich reakcje będą zupełnie różne od naszych. Zwierzęta te mogą na przykład odczuwać zazdrość, żałobę, a nawet popaść w depresję. Warto wyczulić się zatem na znaki, które mogą zwiastować pojawienie się stresu u kota. Jego powodami mogą być przede wszystkim zmiany, takie jak: przeprowadzka, nowy członek rodziny, wyjazd właściciela. Aby uspokoić kota, można zastosować zabawy, poświęcić mu więcej uwagi, dać smakołyk czy pozwolić na chwilę odpoczynku w komfortowym miejscu, w którym nikt nie będzie mu przeszkadzał.
Koty obdarzone są inteligencją intrapersonalną bardziej niż inteligencją społeczną. Oznacza to, że koty są kreatywne, jednak podejmą się jakichś działań tylko wtedy, kiedy same tego zechcą – dlatego nie będą one tak chętne do wykonywania poleceń człowieka, a ich tresura będzie cięższa. Ciekawym jest również fakt, że koty są w stanie zapamiętać jakąś ilość słów. Nie będą to złożone zdania, których umiejętność zrozumienia wymaga zdolności myślenia abstrakcyjnego, ale mogą nauczyć się swojego imienia i krótkich poleceń bądź wyrażeń, które są dla nich przydatne – na przykład “jedzenie”, “lodówka”.
STYMULACJA MÓZGU KOTA – PORADY DLA WŁAŚCICIELI
Czy jako właściciele możemy coś zrobić, aby stymulować prawidłowy rozwój kociego mózgu? Możemy. Bardzo istotnym czynnikiem rozwojowym będzie tu właściwa dieta – szczególnie ważne będą produkty bogate w kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, taurynę (szczególnie istotną dla wzroku kotów) i witaminy: D, B1 i B6. Można także zastosować kocie zabawy, które będą wymagać od niego wysiłku poznawczego, jak przykładowo zabawki-puzzle z jedzeniem, w których kot będzie musiał manipulować planszą, aż wypadnie z niej pokarm; należy również zwrócić uwagę na bliskie środowisko kota i to, czy jest ono wystarczająco bogate w zapachy przyjazne kotom, kryjówki i możliwości wspinania się.