Koci kuzyni: karakal

FILIP KUBALA

Karakal stepowy – urodzony łowca z mitycznego świata

Zanim przejdę do omówienia, dlaczego “z mitycznego świata” należy przedstawiać parę informacji na temat tego ciekawego dzikiego kota. Oryginalna nazwa karakala stepowego zaproponowana w 1761 roku, przez francuskiego przyrodnika Georges Buffon’a pochodzi z języka tureckiego “karakulak”, co oznacza czarnouchy lub czarne ucho. Nazywany jest również rysiem stepowym i rysiem perskim. Swoje imię zawdzięcza parze uszu, które są zakończone włosami przypominającymi pędzelki.

Występuje on głównie na terenach Afryki, Azji oraz na Półwyspie Arabskim. Zamieszkuje lasy, sawanny, półpustynie i zarośla, ale preferuje głównie suche obszary o niskich opadach deszczu. W przeciwieństwie do innego dzikiego kota, serwala jest w stanie się dostosować do każdych warunków naturalnych.

Po raz pierwszy został opisany w 1776 roku przez niemieckiego zoologa Johanna von Shreber’a. Swoim wyglądem przypomina dobrze znanego nam rysia. Budowa jego ciała jest smukła, ale dobrze umięśniona. Jego ciało osiąga długość od 60 do 100 cm. Ogon stanowi około 1/3 długości jego ciała i mierzy od 18 do 31 cm. W środowisku naturalnym samce są większe od samic. Samce osiągają wagę do 20 kg, a samice do 16 kg. Sierść jest koloru jasnobrązowego lub ciemnobrązowego, jest gęsta i miękka w dotyku. Występują również osobniki o czarnym ubarwieniu, ale są one niezwykle rzadko spotykane. U niektórych gatunków na podeszwach tylnych nóg wyrastają włoskowate poduszki. Najbardziej charakterystycznym elementem jego ciała są spiczaste uszy, dzięki czemu posiada on doskonały słuch, który pomaga mu polować na zdobycz.


Karakale są mistrzami polowania. Są doskonale przystosowane do łapania ptaków, małych ssaków i gryzoni. Dzięki swojej zwinności i szybkości oraz długim nogą i wyjątkowo silnym mięśniom potrafią wyskoczyć na swoją zdobycz z niezwykłą precyzją. Z miejsca są w stanie wyskoczyć na wysokość 3 metrów! Potrafią osiągać wysokie prędkości od 50 do 80 km/h. Są także traktowane jako zwierzęta domowe – jak koty czy psy.

Jednak karakale to nie tylko doskonali łowcy. Są również niezwykle inteligentne i łatwo uczą się nowych rzeczy. W niewoli można je nauczyć różnych trików i komend, co sprawia, że są popularnymi zwierzętami w rezerwatach przyrodniczych i ogrodach zoologicznych. Są także popularnym zwierzęciem domowym jak koty czy psy.

Są samotnikami, a każdy osobnik ma swoje własne terytorium, którego broni zaciekle przed intruzami. Karakale są również świetnymi wspinaczami i potrafią łatwo poruszać się po drzewach i skałach. Karakal nie należy do gatunków zagrożonych wyginięciem, ponieważ jego furto nie ma żadnej wartości. Jego liczebność nie jest ekstremalnie niska, pomimo, że w wielu krajach, gdzie występuje uważa się go za szkodnika, ponieważ poluje na zwierzęta gospodarskie.

Przez wieki w wielu kulturach karakal miał wielkie znaczenie, nie tylko łowieckie. W starożytnym Egipcie miał znaczenie religijne i był postrzegany jako symbol boga słońca, Ra. Zwierzę to było również kojarzone z władzą. Karakale były często trzymane jako zwierzęta domowe przez faraonów i wysokich rangą urzędników. W mitologii egipskiej karakal był również związany z boginią Bastet. Odkrywano również zabalsamowane karakale.


W Indiach w czasach panowania Mogołów karakal był ceniony za swoją zdolność do łapania ptaków w locie i był używany do polowań. Cesarze ze starożytnych Chinach używali ich jako prezentów. W XIII i XIV wieku władcy dynastii Yuan kupowało liczne okazy od muzułmańskich kupców w zamian za złoto i jedwab. Na początku XVII wieku coraz trudniej było je znaleźć na wolności. W 1671 roku gubernator Bombaju Gerald Aungier z Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej otrzymał karakala w ramach wymiany za parę chartów angielskiej hodowli. Aungier doskonale zdawał sobie sprawę z natury dzikiego kota i jego nagłego zniknięcia, dlatego natychmiast zorganizował transport zwierzęcia z powrotem do Anglii w celu zapewnienia lepszej opieki weterynaryjnej i badań.

Karakal stepowy jest uosobieniem dzikości, niezwykle fascynującym i owianym tajemnicą stworzeniem. Jego wygląd i nadzwyczajne umiejętności przyciągają naszą uwagę i stanowią źródło inspiracji do ochrony różnorodności przyrody. Niech karakal nadal panuje na przestworzach stepów, przypominając nam, jak istotne jest utrzymanie harmonii między ludźmi a naturą.