JULIA PSZOWSKA
Czy to nietoperz? Czy to znany wszystkim skrzat domowy z serii filmów o Harrym Potterze? Nie, to kot!
Pupil, którego sylwetkę dziś chciałabym przedstawić, to kot orientalny krótkowłosy. Kot ten jednak mimo swojej niecodziennej, wręcz egzotycznej urodzie, z orientem nie ma nic wspólnego, albowiem jego rasa pochodzi z Wielkiej Brytanii. Rasa ta należy do tej samej grupy co kot syjamski a jej historia sięga lat 50. XX wieku i wiąże się z chęcią uzyskania innego niż standardowe umaszczenia właśnie kotów syjamskich. Warto także wspomnieć, że do powstania kotów orientalnych przyczyniła się trudna sytuacja podczas II wojny światowej, kiedy to licznie zamykano kocie hodowle. Wiele kotów i hodowców na terenie całej Europy zmarło, o wiele trudniejsze było więc planowanie miotów wyłącznie w obrębie i tak dość rzadkiej rasy. Rasa kotów orientalnych krótkowłosych powstała w wyniku krzyżowania kotów syjamskich z kotami innych ras, głównie z rosyjskim niebieskim, abisyńskim i brytyjskim krótkowłosym. Hodowcy chcieli uzyskać koty o charakterze syjamskich, które występowałyby w większej ilości wariacji kolorystycznych. Rasa kot orientalny krótkowłosy została wpisana do oficjalnego rejestru dopiero w 1972 roku.
Koty orientalne krótkowłose tak naprawdę obecnie nie różnią się od swojego orientalnego przodka, z tą różnicą, że mają bardziej różnorodne umaszczenia. Przypominają syjama także przez wzgląd na swój dość niezależny charakter. Można więc uznać, że kot orientalny krótkowłosy będzie doskonałym wyborem dla tych, którzy cenią sobie koty syjamskie, ale nie przepadają za ich umaszczeniem. Podczas krzyżowania syjamów z kotami innych ras oraz kotami domowymi udało się wyhodować koty o ponad 30 barwach. Jednym z pierwszych był czekoladowy Havana, który dziś jest uznawany przez niektóre organizacje felinologiczne jako osobna rasa. Ostatecznie pozostano przy jednej nazwie dla wszystkich kolorowych potomków syjamów – kot orientalny krótkowłosy. Wkrótce opracowano też wersję długowłosą, co nastąpiło po skrzyżowaniu z kotem balijskim i tak oto powstał kot jawajski. Na całym świecie z roku na rok ów rasa staje się coraz bardziej popularna, w Polsce jednak wciąż jest mało znana i na terenie naszego kraju można znaleźć tylko kilkadziesiąt osobników tej rasy.
Co do ich charakteru, to nie da się ukryć, że koty orientalne w dużym stopniu odziedziczyły charakter po kotach syjamskich. To energiczne i lubiące zabawę czworonogi, które nie lubią samotności i bardzo przywiązują się do swojego opiekuna, uwielbiając być w centrum uwagi. Koty te jednak są stosunkowo niezależne, lubią głaskanie, ale tylko wtedy, gdy same mają na to ochotę. Trzymają się blisko człowieka, ale nie są typowymi pieszczochami, które mogłyby cały dzień leżeć na kanapie. Koty te są niezwykle inteligentne, uwielbiając rozrywkę i wszelakie aktywności. Nie sprawdzą się więc jako pupile dla osób, które nie byłyby w stanie poświęcić im wystarczającej ilości uwagi. To koty, które są niezwykle aktywne. Z tego powodu często świetnie dogadują się z lubiącymi zabawy psami oraz z dziećmi o dużych pokładach energii. Koty orientalne mogą świetnie dogadywać się ze smykami, zwłaszcza że maluchy o wiele łatwiej jest namówić do psot i długiego głaskania. Z drugiej strony jednak należy pamiętać o tym, że młodsze dzieci często nie umieją jeszcze zachowywać się z wystarczającą ostrożnością wobec tych delikatnych i drobnych kotów, dlatego kontakt dzieci z kotem powinien być nadzorowany. Jednocześnie pupile nie nadają się raczej dla osób starszych oraz takich, które cenią sobie ciszę i spokój. Czworonogi te są bardzo gadatliwe – swoim miauczeniem lubią zwracać na siebie uwagę i sygnalizować swoje potrzeby. Z pewnością także będą dobrymi towarzyszami na wieczorne rozmowy o sensie życia, filozofii czy o cenach saszetek z przysmakami.
Koty orientalne są bardzo ciekawskie i energiczne. Lubią się bawić, wspinać i zwiedzać. Należy zwrócić uwagę na dobre zabezpieczenie ogrodu lub balkonu – kot z całą pewnością będzie szukał okazji do tego, aby wybrać się na samotną przygodę bez wiedzy właściciela. Koty orientalne mocno przywiązują się do swoich właścicieli, często wybierają jednego członka rodziny, którego najbardziej lubią. Do znanych zwyczajów kotów orientalnych należy aportowanie i siedzenie opiekunowi na ramieniu, także podczas spacerów po mieszkaniu, więc oprócz kota, dostajemy także psa i papugę w jednym.
Koty orientalne zazwyczaj zaskakująco dobrze dogadują się z innymi zwierzętami. Szybko nawiązują trwałe relacje z psami i innymi kotami. Z jednym wyjątkiem – dwa niekastrowane samce mają bardzo małe szanse, by wzajemnie się zaakceptować. Koty lubią zasypiać przytulone do swoich czworonożnych przyjaciół i chociaż na pierwszy rzut oka wygląda to słodko, zwierzaki ze względu na swoją krótką sierść szukają innego źródła ciepła. No i wiadomo, czy istnieje coś lepszego niż wtulenie się w miękkie i ciepłe futro ogromnego bernardyna? Wiemy już, że koty te mają krótką sierść, przez co w zimniejsze dni może być im chłodno. Jak więc prezentuje się reszta ich wyglądu? Jak już zostało wcześniej wspomniane, ich charakter jest niezwykle przyjazny, koty są towarzyskie i bardzo inteligentne. Są niezwykle ciekawskie i lubią poznawać świat. Mimo, że wywodzą się od kotów syjamskich, nie są tak bardzo dominujące jak one.
Mruczki są średniej wielkości i ważą od 2,5 do 4,5 kilograma. Przy swojej niezbyt dużej wadze, koty są pełne gracji, smukłe, zgrabne, eleganckie i dumne. Ich ruchy są miękkie a ciało giętkie Głowa jest średniej wielkości, proporcjonalna w stosunku do tułowia, klinowata – klin zaczyna się od nosa i rozszerza stopniowo aż do uszu, czaszka jest wypukła, podbródek i szczęki są silne, pysk delikatny. Nos jest prosty i długi, bez załamania. Uszy, czyli pierwsza rzecz zwracająca uwagę, kiedy spojrzymy na tę rasę, są duże, szerokie u nasady, osadzone nisko na przedłużeniu linii klina, porośnięte wewnątrz delikatnym włosem. Oczy są średniej wielkości, w kształcie migdałów, lekko skośnie osadzone, w przejrzystym zielonym kolorze. Może się jednak zdarzyć, że natrafimy na kota o dwukolorowych oczach, gdzie jedno będzie zielone a drugie niebieskie. Szyja jest smukła, długa i elegancka a tułów wydłużony, zgrabny, o ładnie zaznaczonej muskulaturze, co sprawia eleganckie wrażenie. Kończyny są długie, muskularne – tylne nieco dłuższe od przednich. Stopy małe i owalne, z poduszeczkami zabarwionymi odpowiednio do umaszczenia. Ogon jest długi, cienki u nasady i zwężający się ku cieniutkiemu koniuszkowi. Co do sierści, to jak wiadomo jest ona bardzo krótka, przy czym też jest sprężysta, delikatna, lśniąca i gładko przylegająca do skóry. Nie występuje podszerstek.
Jak już również zostało wspomniane, rasa występuje w kilkudziesięciu odmianach kolorystycznych jedno – i wielobarwnych; maść jednolita (czarna, czekoladowa, niebieska, liliowa, cynamonowa, płowa, ruda, kremowa), szylkretowa we wszystkich podstawowych kolorach, pręgowana i srebrzysta pręgowana w czterech odmianach (tygrysia, marmurkowa, cętkowana, z tickingiem) Koty te są dosyć odporne i niepodatne na choroby, nie należy jednak zapominać o regularnej profilaktyce i badaniach, kiedy tylko zauważymy, że coś może być z naszym mruczkiem nie tak. Dobrą gwarancję zdrowia może także zapewnić zakupienie kota z dobrej hodowli. Jednak mimo tego, mruczki są podatne na takie choroby jak choroby oczu, w tym zez, oczopląs, postępujące zwyrodnienia siatkówki czy jaskra. Pozostałe choroby spotykane u kotów orientalnych to m.in. amyloidoza nerek, rozszczep podniebienia lub warg, mukopolisacharydoza typu VI, wrodzone wady serca, czy astma. Z uwagi na krótką sierść bez podszerstka, koty orientalne mogą szybciej się przeziębiać. W zimę dobrym pomysłem może być zakładanie im sweterków. Co do pielęgnacji, to kot orientalny będzie odpowiedni dla osób, które nie mają ochoty na czasochłonne zabiegi pielęgnacyjne. Sierść kotów orientalnych jest bardzo krótka i delikatna, wystarczy od czasu do czasu przeczesać ją, lub nawet zebrać luźne włoski wilgotną dłonią. Pielęgnacja zębów, przycinanie pazurów, czy kontrola stanu oczu i uszu to czynności higieniczne, które nie zajmują wiele czasu i potrzebuje ich każdy kot niezależnie od rasy.
Jeżeli chodzi o żywienie, to jak wiadomo, koty są najbardziej mięsożernym gatunkiem zwierząt domowych, więc kot orientalny krótkowłosy nie jest tutaj żadnym wyjątkiem. W ich diecie znajdują się głównie mięso i podroby, dlatego nie powinno ich zabraknąć w sposobie żywienia, który proponujemy mruczkowi. Powinniśmy postawić na karmę mokrą bez dodatku zbóż. Powinno znajdować się w niej przede wszystkim wysokiej jakości mięso, podroby oraz chrząstki, a także dodatek produktów pochodzenia odzwierzęcego. Dobrze zbilansowana karma zawiera także czasem niewielką ilość warzyw i owoców. Zdrowym modelem żywienia może być też BARF, czyli Biologically Appropriate Raw Food, który jest sposobem żywienia zwierząt surową, nieprzetworzoną karmą. Jednak by dostarczać wszystkie niezbędne składniki odżywcze, istotne jest jednak większe zaangażowanie opiekuna w układanie odpowiednich proporcji mięso-suplementy. BARF ma wiele zalet, wymaga jednak od opiekuna wiele pracy i nauki – dla większości osób lepszym rozwiązaniem będzie wybór wysokomięsnej karmy komercyjnej dobrej jakości. Jeżeli dobrze dbamy o kota, zarówno pod względem jego żywienia jak i kontroli zdrowia, ten może dożyć nawet i dwudziestu lat! Warto też poświęcić chwilę na kwestię kosztów związanych z posiadaniem kota tej rasy. Już samo nabycie kota orientalnego to koszt dochodzący do nawet 5 tysięcy złotych. Później dochodzą również wizyty u weterynarza, które nawet profilaktycznie są wysokości od 140 do nawet i 200 złotych. Nie powinniśmy także oszczędzać na karmie, bo jeżeli wydamy nieco więcej na nią, możliwe, że zaoszczędzimy na wizytach u weterynarza spowodowanych przez złą dietę naszego pupila. Istotna jest także kwestia rzeczy takich jak zabawki, drapaki czy legowiska, ale wiadomo, jeżeli raz kupimy coś porządnego i wydamy nieco więcej, możemy być pewni, że ów rzeczy posłużą naszemu pupilowi dłużej.
Po bliższym przyjrzeniu się rasie, można dojść do wniosku, że mimo specyficznego wyglądu czy kilku nietypowych zachowań przejawianych przez mruczki tej rasy, koty orientalne mogą stać się naprawdę dobrymi towarzyszami, które z pewnością oddadzą nam miłość którą im damy z dodatkową nawiązką.
