MICHAŁ SAWICKI
Mit o tym, że koty mają więcej żyć niż przeciętny organizm na ziemi nie jest dziś niczym nowym. To temat powszechny w wielu kulturach na całym świecie niczym piosenki zespołu The Beatles. Obecnie możemy spotkać się z wieloma tekstami popkultury, które powielają mit o 9 lub 7 życiach naszych kocich przyjaciół (różne źródła podają różną ilość istnień) i to nie tylko w muzyce, ale również filmie, teatrze, malarstwie czy literaturze. Gdzie tak naprawdę swój początek ma mit o nadzwyczajnych zdolnościach kotów? Mają one 9 czy 7 żyć? A może jedno? Może to tylko bujdy? Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, biorąc pod uwagę powiedzenie, iż każdy mit ma w sobie ziarno prawdy. Ja jednak postanowiłem stanąć na wysokości zadania i raz na zawsze odpowiedzieć na tak bardzo nurtujące mnie i wiele innych osób pytania. Zapraszam!
Wszystkie mity prowadzą do….Starożytnego Egiptu?
Według wielu źródeł mit o 9 życiach kotów wziął się właśnie ze starożytnego Egiptu. Dla wielu może wydawać się to dość oczywiste, w końcu w Egipcie czczono koty. Może i tak, jednak cała historia mimo, że prosta to w swej prostocie jest również bardzo intrygująca. Najprawdopodobniej mit o 9 żywotach kotów ma związek z dwoma egipskimi bóstwami – boginią Bastet i bogiem słońca Ra. Według egipskich wierzeń Atum Ra symbolizuje liczba 9 – jest on ojcem 8 bóstw Starożytnego Egiptu, którzy razem z nim tworzą liczbę 9 bogów. Dzięki temu Ra określany jest także jako bóg posiadający 9 wcieleń. Jednym z nich miałaby być bogini Bastet znana właśnie pod postacią kota.
Nie tylko Egipt
Starożytny Egipt to jednak nie jedyne miejsce, które według ekspertów uznawane jest za początek mitu o 9 życiach kotów. Koty powszechnie uznawane są za symbole szczęścia, nadziei, miłości i ciepła. W chrześcijaństwie przez długi czas uznawano za taki symbol właśnie cyfrę 9, która miała symbolizować trójcę świętą (potrojona 3 daje nam 9). Z czasem dziewiątka została jednak wyparta przez cyfrę 7, która według numerologii przejęła miano szczęśliwej w spadku po 9 właśnie. Najprawdopodobniej właśnie stąd raz po raz będziemy mogli spotkać się z teorią, że koty mają nie 9, a 7 żyć. Wierzenia chrześcijańskie to jednak nie koniec. W poszukiwaniu prawdy na temat żyć kotów udało mi się także dotrzeć do źródeł mitologii nordyckiej oraz celtyckiej, które są silnie związane ze światem magii i nadprzyrodzonymi mocami. Koty według wielu wierzeń stanowią rolę pośredników między światem magii a tym znanym nam na co dzień. 9 to magiczna cyfra, więc zdaje się, że właśnie z tego względu została ona przypisana kotom.
Koty to niezwykłe stworzenia
Można nie lubić kotów, ale trzeba przyznać, że są to stworzenia nie z tego świata. Koty są znane ze swojej zwinności, refleksu i zdolności do przetrwania w sytuacjach, które dla innych zwierząt byłyby śmiertelne. Upadek z dużej wysokości, z którego kot wychodzi bez większych obrażeń, jest jednym z takich przykładów. W wielu sytuacjach mówi się również o wielkim szczęściu kotów. Biorąc pod uwagę wszystkie te aspekty można dojść do konkluzji skąd wzięło się powiedzenie o tym, że koty mają 9 (lub 7) żyć.
To ile w końcu tych żyć?
Częściej można spotkać się ze stwierdzeniem, iż koty mają 9 żyć i to chyba już na stałe zagościło w popkulturze, wielu wierzeniach i tradycjach na całym świecie. Niezależnie od ilości żyć, wszystko ma związek z legendami. W starożytnym Egipcie i chrześcijaństwie rozchodziło się o cyfrę 9. Z drugiej zaś strony w Hiszpanii czy Portugalii często mówi się jednak o cyfrze 7. Włączając w to wspomniany przeze mnie wcześniej świat magii też ciężko o jednoznaczną odpowiedź – zarówno 9, jak i 7 to cyfry magiczne. Wydaje mi się, że punkt widzenia kocich żyć zależy od punktu siedzenia i tego z jaką kulturą przychodzi nam obcować. Co ciekawe, już XVI wieku powszechny był mit o większej ilości żyć kotów. Przykładem może być m.in. William Shakespeare, który w swojej sztuce pt. “Romeo i Julia” odniósł się do kota jako istoty posiadającej 9 żyć. W literaturze i folklorze koty były często przedstawiane jako stworzenia tajemnicze i magiczne. Ich zdolność do przetrwania i powrotu do zdrowia po różnych przygodach także mogła inspirować historie o ich licznych życiach. Odpowiadając jednak ostatecznie raz na zawsze na nurtujące wiele osób pytanie – ile żyć mają koty? – trzeba jasno i wyraźnie podkreślić, że te słodkie pupile niestety mają tylko jedno życie, a prawdą jest jedynie to, że koty zawsze spadają na cztery łapy (choć to również temat do sprawdzenia dla głodnych kociej wiedzy miłośników kotów).